Nie, jeżeli z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie został już wykorzystany urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz dodatkowy urlop na takich warunkach, nie ma możliwości powtórnego udzielenia takich urlopów, a co za tym idzie również urlopu rodzicielskiego.
Natomiast po przysposobieniu dziecka jego tacie przysługiwać będzie urlop ojcowski w wymiarze 2 tygodni, nie dłużej jednak niż do upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie oraz do czasu ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – 10 roku życia.

Prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego przysługuje każdemu pracownikowi, bez względu na płeć, który przyjął dziecko na wychowanie lub który przyjął dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza.
Zatem w przypadku urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, inaczej niż w przypadku podstawowego urlopu macierzyńskiego, nie ma ustawowego obowiązku wykorzystania jego pierwszych 14 tygodni przez pracownicę – przyszłą mamę dziecka.

Ustawa weszła w życie 17 czerwca 2013 r. i dotyczy pracowników, których dzieci urodziły się lub urodzą poczynając od tego dnia (albo począwszy od tego dnia zostały lub zostaną przyjęte na wychowanie) oraz którzy w tym dniu przebywali na podstawowym lub dodatkowym urlopie macierzyńskim (urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego lub dodatkowym urlopie na takich warunkach) udzielonych na zasadach obowiązujących przed 17 czerwca 2013 r.

Ponadto dotyczy pracowników, których dzieci urodziły się po 31 grudnia 2012 r. (lub zostały po tym dniu przyjęte na wychowanie), a którzy do dnia 16 czerwca 2013 r. włącznie skończyli już korzystać z dodatkowego urlopu macierzyńskiego (lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego).

Tak, przyszli rodzice adopcyjni będący pracownikami, którzy przyjęli dziecko
na wychowanie, a także ci, którzy przyjęli dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza mają prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego
i dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, jednak nie dłużej
niż do ukończenia przez to dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka,
wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – 10 roku życia.
Od 17 czerwca 2013 r. mogą skorzystać również z nowego urlopu rodzicielskiego. 

Urlopy takie przysługują przyszłemu rodzicowi adopcyjnemu, czyli takiemu,
który przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem
o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia tego dziecka lub też osobie, która przyjęła dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza, za wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej. 

Adopcja (przysposobienie) dziecka może mieć miejsce zarówno w sytuacji gdy małżonkowie przysposobią wspólnie dziecko innych rodziców, jak i w sytuacji gdy jeden małżonek przysposobi dziecko drugiego małżonka.
Zatem również osoba, która przyjęła na wychowanie dziecko swojego małżonka i wystąpiła do sądu o jego przysposobienie ma prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego.
Trzeba przy tym pamiętać, że z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego można skorzystać nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – 10 roku życia.

W przypadku przyjęcia na wychowanie jednego dziecka urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego wynosi 20 tygodni, w przypadku jednoczesnego przyjęcia dwojga dzieci – 31 tygodni, trojga – 33 tygodnie, czworga – 35 tygodni, pięciorga i większej liczby dzieci – 37 tygodni, jednak nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - 10 roku życia.  
Natomiast w sytuacji, gdy dziecko w chwili przyjęcia na wychowanie ma już prawie
7 lub 10 lat  (i w związku z tym nie będzie możliwe wykorzystanie pełnego wymiaru urlopu do ukończenia przez nie 7 lub 10 roku życia), przysługuje prawo do urlopu
na warunkach urlopu macierzyńskiego w wymiarze 9 tygodni. 

Tak może, na tych samych zasadach, co ojciec wychowujący dziecko w  przypadku dzielenia się urlopem macierzyńskim z matką dziecka korzystającą z takiego urlopu.
W przypadku przyszłych rodziców adopcyjnych, jak również zastępczych, pierwszy
z rodziców po wykorzystaniu 14 tygodni urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego może zrezygnować z pozostałej jego części, pod warunkiem wykorzystania tej części przez drugiego z nich. 
Drugi rodzic może też np. przejąć część urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego udzielonego pierwszemu rodzicowi w przypadku, gdy ten wymagać będzie hospitalizacji, ale jest to możliwe dopiero po upływie 8 tygodni tego urlopu.   

Nie. Staż pracy i wymiar zatrudnienia nie mają wpływu
na długość urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. 

W przypadku przyjęcia na wychowanie jednego dziecka urlop ten wynosi
do 6 tygodni, w przypadku jednoczesnego przyjęcia dwojga i większej liczby
dzieci – do 8 tygodni, jednak nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia 
(a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – 10 roku życia) oraz do 3 tygodni w sytuacji, gdy dziecko w chwili przyjęcia na wychowanie ma prawie 7 lub 10 lat i w związku z tym nie będzie możliwe wykorzystanie pełnego wymiaru dodatkowego urlopu do ukończenia przez nie 7 lub 10 roku życia. 
 

Tak, będzie przysługiwał. Pracownik będzie mógł ubiegać się o taki urlop, składając wniosek nie później niż w ciągu 7 dni licząc od 17 czerwca 2013 r. (czyli najpóźniej 24 czerwca 2013 r.).

Oto przykład:

Załóżmy, że jeden z przyszłych rodziców adopcyjnych dziecka (przyjętego
na wychowanie na początku stycznia 2013 r.), wykorzystał 14 z 20 tygodni urlopu
na warunkach urlopu macierzyńskiego, natomiast pozostałe 6 tygodni tego urlopu oraz 1 tydzień z przysługujących 4 tygodni dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego wykorzystał drugi rodzic.
W takiej sytuacji, poczynając od 17 czerwca 2013 r., jeden albo drugi rodzic dziecka może wystąpić o dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego
w uzupełniającym wymiarze w wysokości różnicy między nowym wymiarem dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego (wynoszącym 6 tygodni
w przypadku przyjęcia na wychowanie jednego dziecka) a wymiarem urlopu już wykorzystanym, a zatem w tym konkretnym przykładzie przysługiwać będzie jeszcze
5 tygodni urlopu uzupełniającego.

Tak mogą, na tych samych zasadach jak w przypadku dodatkowego urlopu macierzyńskiego przysługującego biologicznym rodzicom dziecka. 
Dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego można wykorzystać jednorazowo lub w dwóch następujących bezpośrednio po sobie częściach,
w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotności. Obie części może wykorzystać jeden przyszły rodzic adopcyjny lub oboje rodzice mogą się nimi podzielić.  

Jest bardzo mało prawdopodobne, żeby w praktyce mogła zdarzyć się sytuacja, w której pracownica korzystałaby z urlopu macierzyńskiego (podstawowego lub dodatkowego) na swoje dziecko a w tym czasie jej małżonek ubiegał się o przysposobienie tego dziecka.
Gdyby jednak taka sytuacja miała miejsce, nie byłoby możliwości dzielenia się takimi uprawnieniami. Dla każdego z pracowników urlopy te przysługują bowiem z innego tytułu.

Tak, jednak nie dłużej niż do upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzeczenia o adopcji oraz do czasu ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – 10 roku życia.  

Pracownik, który przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu o jego przysposobienie ma prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego (jednak nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – 10 roku życia), po nim może skorzystać z dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, a następnie również z nowego urlopu rodzicielskiego.

Nie, jeżeli pracownik przysposabia dziecko swojej małżonki, to tylko jemu przysługuje urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego. Urlopy takie należą się bowiem osobom z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie a nie z tytułu jego narodzin. Tak więc biologicznej mamy dziecka prawo do takich urlopów w ogóle nie dotyczy. Jeśli jest ona pracownicą, to z racji urodzenia dziecka, ma prawo do podstawowego oraz dodatkowego urlopu macierzyńskiego.

Tak. Prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego jest autonomicznym prawem pracownika, który spełnia opisane w Kodeksie pracy warunki do uzyskania tych urlopów. Nie ma przy tym znaczenia, czy biologiczna mama dziecka wykorzystała z tytułu jego urodzenia urlop macierzyński: (podstawowy i dodatkowy) oraz urlop rodzicielski, czy też nie.

Tak, od dnia 17 czerwca 2013 r. przyszli rodzice adopcyjni, jak również zastępczy
mogą korzystać z nowego urlopu rodzicielskiego w wymiarze do 26 tygodni, niezależnie od liczby dzieci przyjętych na wychowanie.
Urlop ten przysługuje bezpośrednio po wykorzystaniu dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze.

Tak. Jednak w przypadku gdy dziecko zostało przyjęte na wychowanie po 31 grudnia 2012 r. można ubiegać się o urlop rodzicielski, pomimo wykorzystania przed dniem 17 czerwca 2013 r. urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu na takich warunkach, jeżeli przed tym dniem pracownik, który przyjął je na wychowanie nie wykorzystał dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w pełnym przysługującym mu wymiarze i zakończył korzystanie z uprawnień rodzicielskich (co oznacza, że w dniu 17 czerwca 2013 r. już pracował albo był np. na urlopie wypoczynkowym).

Jeśli dziecko przyjęto na wychowanie po 31 grudnia 2012 r., to pomimo wykorzystania przed dniem 17 czerwca 2013 r. urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlop na takich warunkach można ubiegać się o urlop rodzicielski, jeżeli przed dniem 17 czerwca 2013 r. pracownik, który przyjął to dziecko na wychowanie nie wykorzystał dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w pełnym przysługującym mu wymiarze i zakończył korzystanie z uprawnień rodzicielskich (co oznacza, że w dniu 17 czerwca 2013 r. już pracował albo był np. na urlopie wypoczynkowym).

Pełny wymiar nowego urlopu rodzicielskiego wynosi 26 tygodni.
Można wykorzystać go w całości na raz lub podzielić na części,
następujące bezpośrednio po sobie, nie więcej jednak niż trzy i nie krótsze niż 8 tygodni każda. Części te zatem nie muszą być równe.

Urlop rodzicielski można wykorzystywać w tygodniach, przy czym minimalny wymiar jednej jego części nie może być krótszy niż 8 tygodni.

Tak mogą, na tych samych zasadach, co rodzice sprawujący opiekę nad swoim biologicznym dzieckiem.  
Pełny wymiar nowego urlopu rodzicielskiego wynosi 26 tygodni.
Można wykorzystać go w całości na raz lub podzielić między rodziców na części, następujące bezpośrednio po sobie, nie więcej jednak niż trzy i nie krótsze niż 8 tygodni każda.

Tak mogą. Należy tylko pamiętać, że nowy urlop rodzicielski można wykorzystać maksymalnie w trzech częściach, następujących bezpośrednio po sobie
i nie krótszych niż 8 tygodni każda.

Tak mogą. Łączny wymiar urlopu rodzicielskiego w takim przypadku nie może przekroczyć 26 tygodni, co oznacza, że w tym samym czasie oboje rodzice mogą korzystać z takiego urlopu maksymalnie 13 tygodni (13 tygodni urlopu rodzicielskiego pierwszego rodzica i 13 tygodni urlopu drugiego rodzica daje razem 26 tygodni).

Tak, ale dopiero w trakcie dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, u pracodawcy udzielającego tego urlopu i w wymiarze nie przekraczającym ½ etatu. 
Na tych samych zasadach można podejmować pracę w trakcie urlopu rodzicielskiego. 

Tak, nowe przepisy wprowadzają możliwość łączenia urlopu rodzicielskiego z pracą 
w wymiarze nie przekraczającym ½ etatu u pracodawcy udzielającego takiego urlopu. 
Pracodawca jest zobowiązany uwzględnić wniosek pracownika w tej sprawie
i udzielić mu urlopu na pozostałą część wymiaru czasu pracy, chyba że nie jest
to możliwe ze względu na organizację lub rodzaj wykonywanej przez niego pracy.
W takim przypadku jest zobligowany poinformować pracownika na piśmie
o przyczynie odmowy uwzględnienia jego wniosku. 

Tak, nowe przepisy wprowadzają możliwość łączenia urlopu rodzicielskiego z pracą 
w wymiarze nie przekraczającym ½ etatu u pracodawcy udzielającego takiego urlopu. 
Pracodawca jest zobowiązany uwzględnić wniosek pracownika w tej sprawie
i udzielić mu urlopu na pozostałą część wymiaru czasu pracy, chyba że jest
to możliwe ze względu na organizację lub rodzaj wykonywanej przez niego pracy.
W takim przypadku jest zobligowany poinformować pracownika na piśmie
o przyczynie odmowy uwzględnienia jego wniosku. 

Tak można, nowe przepisy nie ograniczają podejmowania 
w trakcie urlopu rodzicielskiego pracy na innej podstawie niż umowa
o pracę (np. na umowę o dzieło lub umowę zlecenie).

Podstawowe różnice między nowym urlopem rodzicielskim a urlopem wychowawczym dotyczą odpłatności za te urlopy oraz czasu i sposobu ich wykorzystywania.
Urlop rodzicielski jest urlopem płatnym, w trakcie którego przysługuje prawo do zasiłku macierzyńskiego w wysokości 80 % lub 60 %, urlop wychowawczy - urlopem bezpłatnym.
Czas wykorzystywania urlopu rodzicielskiego został ściśle określony:
urlop ten, w przypadku przyszłych rodziców adopcyjnych i zastępczych musi następować bezpośrednio po skorzystaniu z dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze.
Natomiast urlop wychowawczy można wykorzystywać w dowolnym terminie
od narodzin dziecka do ukończenia przez nie 5 roku życia. 
Urlop rodzicielski w wymiarze do 26 tygodni można wykorzystać maksymalnie w trzech częściach, następujących bezpośrednio po sobie i nie krótszych niż 8 tygodni.
Urlop wychowawczy w wymiarze do 36 miesięcy - w pięciu częściach, dowolnej długości, pomiędzy którymi mogą wystąpić przerwy.

Wysokość otrzymywanego zasiłku macierzyńskiego zależy od wyboru ścieżki uzyskiwania urlopów związanych z przyjęciem na wychowanie dziecka.
Nowe przepisy wprowadzają dwa rozwiązania: 
W przypadku złożenia, nie później niż 14 dni po przyjęciu dziecka na wychowanie 
lub po przyjęciu dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza, wniosku
do pracodawcy o udzielenie bezpośrednio po urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze, a bezpośrednio po nim, urlopu rodzicielskiego, również w pełnym wymiarze - wówczas przez cały ten czas zasiłek będzie wynosił 80 %. 
W przypadku gdy takiego wniosku się nie złoży, wysokość zasiłku będzie wynosić 100 % za okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz 60 % za okres urlopu rodzicielskiego. 

Zasiłek w takiej wysokości będzie przysługiwać, jeśli nie później niż 14 dni po przyjęciu dziecka na wychowanie lub po przyjęciu dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza, zadeklaruje się chęć wykorzystania wszystkich 52 tygodni urlopu przysługującego w takiej sytuacji.

Nie, korzystanie z tych urlopów w żaden sposób nie ogranicza prawa do urlopu wypoczynkowego.

Tak, okres korzystania z tych urlopów jest traktowany jako czas zatrudnienia, 
a co za tym idzie jest również wliczany do całości okresu zatrudnienia i przysługuje
za niego urlop wypoczynkowy na normalnych zasadach.

Tak, na wniosek pracownika, pracodawca jest zobowiązany udzielić mu urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po podstawowym urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, a także bezpośrednio po dodatkowym urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego. Taki obowiązek pracodawca ma także w przypadku nowego urlopu rodzicielskiego.